H Τέχνη του Πηλού

Η δράση «Η Τέχνη του Πηλού» πραγματοποιήθηκε στο Καλλιτεχνικό Χωριό Βερέκυνθος από τις 8 έως και τις 11 Οκτωβρίου 2021. Αποσκοπούσε στη γνωριμία με την κεραμική τέχνη από την ιστορική, λαογραφική, αλλά και πιο άμεσα, εικαστική και ψυχαγωγική σκοπιά. Προκειμένου να καλυφθεί η ποικιλία των προσεγγίσεων, η δράση περιελάμβανε ένα σύνολο από επιμέρους εργαστήρια. Τα εργαστήρια απευθύνονταν σε ενήλικες, χειροτέχνες, καλλιτέχνες, και σε οποιονδήποτε ενδιαφερόταν να γνωρίσει την κεραμική τέχνη. Οι συμμετέχοντες έμαθαν, εμπνεύστηκαν, δημιούργησαν και χρησιμοποίησαν το υλικό του πηλού. Κατά τη διάρκεια του τετραημέρου, οι συμμετέχοντες των εργαστηρίων μπορούσαν να περιηγούνται στα εργαστήρια/studio των χειροτεχνών/καλλιτεχνών του Καλλιτεχνικού Χωριού Βερέκυνθος.

Συγκεκριμένα, έλαβαν χώρα έξι αυτοτελή εργαστήρια:

Εργαστήριο 1 – Κεραμική και Ιστορία

Εισαγωγή στην ιστορία της κεραμικής τέχνης στον ελλαδικό χώρο, στο Αιγαίο και ιδίως στην Κρήτη, ταξιδεύοντας από τη Νεολιθική περίοδο μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Στόχος ήταν να γνωρίσουμε τη σημασία της κεραμικής στην πορεία της εξέλιξης του πολιτισμού μας. Εστιάσαμε στις Μαργαρίτες, ένα ζωντανό κέντρο κεραμικής τέχνης και μυηθήκαμε στις πρακτικές του τόπου αυτού. Μιλήσαμε για τη χρήση διαφόρων ντόπιων γαιών ως κεραμικά σώματα και διακοσμητικά χρώματα και είδαμε την κατασκευή στάμνας και πτηνόμορφου αγγείου. Έχοντας εμπνευστεί, χρησιμοποιήσαμε διάφορες τεχνικές πηλοπλαστικής και γλυπτικής για να κατασκευάσουμε και διακοσμήσουμε ένα δικό μας πτηνόμορφο κεραμικό σκεύος.
Διδάσκοντες: Γιώργης Δαλαμβέλας (κεραμοποιός) και ομάδα αρχαιολόγων (μέλη  ΣΕΚΑ – Δήμητρα Γούλα,  Δώρα Περράκη, Σόνια Κωσταντινίδου, Αγγελική Τσόπελα)

Εργαστήριο 2 – Κεραμική και Μουσική

Εμπνευσμένοι από κεραμικά μουσικά όργανα, οκαρίνες, τούρτουρα και λαλοβότσαλα είδαμε και κατασκευάσαμε μία κεραμική οκαρίνα και τούρτουρα. Ακολούθησε μάθημα από μουσικό για να γνωρίσουμε τον ήχο της κεραμικής στάμνας και να μάθουμε βασικούς ρυθμούς σε αυτήν.

Διδάσκοντες: Daniel Didier (κεραμοποιός) και Χάρης Μπάκας (μουσικός)

Εργαστήριο 3 – Κεραμική και Μαγειρική

Μάθαμε για τη διαδικασία παραγωγής πηλού από ντόπια ακατέργαστα αργιλοχώματα και για βασικά σκεύη μαγειρικής, το πυρομάχι, τη γάστρα, και τη χύτρα. Είδαμε φάσεις κατασκευής μίας χύτρας. Ακολούθως, παραδοσιακός μάγειρας μας μετέφερε στην τέχνη της παραδοσιακής κρητικής γαστρονομίας. Με τη χρήση παραδοσιακών κεραμικών σκευών και χρησιμοποιώντας ντόπια αγνά υλικά μας μαγείρεψε παραδοσιακά κρητικά φαγητά. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να δουν αρχαία μαγειρικά κεραμικά σκεύη, πυρομάχι, γάστρα και κεραμικό φουρνάκι σε χρήση και να γευτούν κρητικά εδέσματα.
Κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος, οι συμμετέχοντες κατασκεύασαν και διακόσμησαν τη δική τους μικρή κεραμική τρίποδη χύτρα.

Διδάσκοντες: Γκέλη Καλλίνικου (κεραμοποιός) και Στέλιος Τριλυράκης (παραδοσιακός μάγειρας)

Εργαστήριο 4 – Κεραμική και Ψήσιμο

Μάθαμε για τη σημασία του ψησίματος στην κεραμική και τους διαφορετικούς τρόπους
ψησίματος. Κατασκευάσαμε συλλογικά ένα χαρτοκάμινο υπό την καθοδήγηση έμπειρου
κεραμοποιού. Διακοσμήσαμε με οξείδια κεραμικής και άλλα φυσικά υλικά κεραμικές δημιουργίες χειροτεχνών του καλλιτεχνικού χωριού. Βάλαμε τα διακοσμημένα κεραμικά στο χαρτοκάμινο και τα ψήσαμε.

Διδάσκοντες: Γιώργος Κοκοβλής (κεραμοποιός) και Γκέλη Καλλίνικου (κεραμοποιός)

Εργαστήριο 5 – Κεραμική και Ψυχή

Σκοπός αυτού του εργαστηρίου ήταν η συναισθηματική έκφραση όσων συμμετείχαν, μέσα από το υλικό του πηλού.  Έπαιξαν και εξερεύνησαν μόνοι και σε ομάδες, ανακάλυψαν
την τέχνη βιωματικά ως διαδικασία, άνοιξαν νέους δρόμους επικοινωνίας, ενώθηκαν με τη γη και δημιούργησαν με αυτήν. Με την καθοδήγηση εργοθεραπεύτριας έγινε ζέσταμα μέσα από παιχνίδι που κινητοποίησε την αφή και το σώμα. Στη συνέχεια, αφεθήκαμε να βιώσουμε τη φύση και την πλαστικότητα του πηλού με το σώμα μας, νιώσαμε την υφή του σε διάφορες ποιότητές του. Γίναμε ποιότητες του πηλού, αλληλεπιδράσαμε με αυτές τις ποιότητες και μοιραστήκαμε συναισθήματα.

Διδάσκοντες: Δέσποινα Τζανιδάκη (εργοθεραπεύτρια), Εβίνα Γιαννούλη (λογοθεραπεύτρια) και Δημήτρης Κύρκος (σωματικό θέατρο)

Eργαστήριο 6 – Κεραμική και Ψυχαγωγία

Οι συμμετέχοντες έπαιξαν με οξείδια και χρώματα της κεραμικής, ζωγράφισαν και πειραματίστηκαν με τη διακόσμηση κεραμικών επιφανειών. Στη συνέχεια ανέμειξαν χρωματιστούς πηλούς και κατασκεύασαν τα δικά τους κοσμήματα.

Διδάσκων: Γιάννης Βλαβογιλάκης (κεραμοποιός)